دفاع مقدس الگویی مطلوب برای تحقق مدیریت جهادی در ترشیز نوین
- دسته: اخبار
نسل جوان، مهمترین سرمایه نیروی انسانی جامعه را تشکیل داده و در همه جنبه های زندگی اجتماعی حضور مؤثر و اساسی دارند. نقش سازندگی این نیرو در تغییر و تکامل زیرساخت مادی و معنوی جامعه از اهمیت خاصی برخوردار است. ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻳﻜـﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﻣﺸﺎرﻛﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺟﻮاﻧﺎن ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﻲﮔﺮدد؛ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﺑﻌﺎد آن، اﻋﺘﻤﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﭘﻴﻮﻧﺪ اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ، اﻓـﺰاﻳﺶ ﻣﻴﺰان ﻣﺸﺎرﻛﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺟﻮاﻧﺎن را ﺑﻪ دﻧﺒﺎل دارد.
جوانان با حضور در جامعه دچار انواع کنشهای فردی و گروهی به منظور دخالت در تعیین سرنوشت خود، خانواده و جامعه خواهند شد. فعالیت اجتماعی، جوانان را برای اداره زندگی خود توانمند می سازد و در آنان نسبت به دستاوردهای توسعه، احساس مالکیت ایجاد خواهد نمود. اجتماعی شدن و ایجاد حس مشارکت در جوانان تنها یک رهیافت برای رسیدن به توسعه پایدار نیست، بلکه خود هدف توسعه پایدار است. جوانان به دستاورد و توسعهای که خود در آن مشارکت داشته‌اند متعهد و پایبند خواهند بود.
سرمایه اجتماعی را می‌توان توانایی گسترش کنشها دانست و یا به عبارت دیگر سرمایه اجتماعی، کنش را از حالت ایستا در آورده و تبدیل به جریان میکند، می‌توان با مشارکت جوانان در یک کنش مشارکت آمیز و مبتنی بر اعتماد، باعث افزایش سرمایه اجتماعی آنان شد.
مشارکت در جامعه به جوانان فرصت بسط روابط اجتماعی با افرادی غیر از خانواده و همسالان را در موقعیت های مختلف اجتماعی میدهد و به آنها کمک میکند تا یک درک درست نسبت به خود و دیگران پیدا کنند و از این طریق هویت اجتماعی خود را تقویت نمایند.
جوانان جویای مشارکتاند، ﺟﻮاﻧﺎن باید اﺣﺴﺎس کنند ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺑﺎﻻﺧﺺ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﺑﻪ آراء و ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت آﻧﺎن ارزش ﻣﻲدهند و ﺑﺮای آﻧﺎن پاداش و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﻗﺎﻳﻞ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ؛ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد اﻋﺘﻤﺎد ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ ﻧﻈﺎم اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن ﻣﺸـﺎرﻛﺖ اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ ﺟﻮاﻧﺎن در ﻋﺮﺻﻪﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. نادیده گرفتن این نسل در فعالیتها، تحولات و تعاملات ترشیز نوین به معنی نادیده گرفتن واقعیتهای عینی جامعه بوده و به نحوی چشم‌پوشی از آن چه که عملاً وجود دارد، محسوب میگردد. دوران دفاع مقدس از جمله ادواری است که شاهد حضور درخشان جوانان هستیم.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی شاهد حضور نسل جوان در حوزه مدیریت کشور هستیم. طی تحولات دهه اول انقلاب اسلامی، سبکی جدید از مدیریت شکل گرفت که اکنون می‌توان از آن با عنوان مدیریت جهادی یاد کرد. با نگاهی به ترکیب مدیران کشور در دهه نخست روشن می‌شود در رأس بسیاری از ساختارهای مدیریتی نسل جوان انقلابی قرار گرفت که انگیزه‌ای جدی برای پیاده‌سازی اهداف انقلاب اسلامی داشتند.
در دوران دفاع مقدس نیز شاهد اعتماد امام راحل (ره) به جوانان و تربیت مدیر جهادی هستیم. نگاهی به میانگین سنی شهدای دفاع مقدس دیار ترشیز مبیین حضور درخشان جوانان در عرصه دفاع از کیان ایران اسلامی است. اکنون پس از گذشت چند دهه گره‌های بعضاً لاینحل مدیریتی با دست توانمند مدیرانی گشوده می‌شود که در بستر دفاع مقدس پرورش یافته‌اند. صرف حضور در جهاد، فارغ از دیگر شاخصه آن برکات مادی و معنوی به همراه دارد که در تربیت مدیر جهادی مؤثر است. فرمانده جهادی در چنین شرایطی که دشمن تا بن دندان مسلح را می‌دید، با اتکال الهی و توسل به معصومین (ع) از هیچ قدرتی نمی‌هراسید.
جهاد اکبر در مبارزه با نفس و تربیت اخلاقی خویش، جایگاه او را در جهاد اصغر به مراتب ارتقا می‌داد. در فضای غالب دفاع مقدس وجه ایثار و ازخودگذشتگی بارز بود و چنین وضعیتی باعث بروز کمتر رقابت‌های مادی و سیاست‌بازی‌های بیهوده می‌گردید. درست برخلاف طیف دیگری از مدیران و نخبگان سیاسی که از سال‌های ابتدای انقلاب، در ذیل رقابت‌های جناحی رشد یافتند و اکنون نیز از عینک همین رقابت‌ها به همه مسائل می‌نگرند. آنچه در جبهه‌ها حرف اول و آخر را رقم می‌زد، عشق به ولایت و اطاعت از فرمان حضرت امام (ره) بود و همین ولایت‌مداری نهادینه شده در مدیران جهادی سبب شد تا همیشه قطب‌نمای خود را بر اساس نقشه راه ولایت تنظیم کنند.
شرایط ویژه دفاع مقدس و نابرابری مشهود در جنگ، وجود روحیه حماسی بی‌نظیر و با صلابت و شجاعانه را ایجاب می‌کرد و اگر چنین ویژگی‌ای در رزمندگان اسلام و به خصوص فرماندهان جنگ نبود، بی‌تردید در بزنگاه‌های این عرصه از حرکت باز می‌ماندند. جبهه به تعبیر امام راحل(ره) یک دانشگاه بود و در همین بستر بود که انسان‌های بسیاری تربیت یافته‌اند که به حق امروز از ذخائر سرمایه انسانی نظام اسلامی هستند. بستر معنوی و تربیتی دفاع مقدس سبب ارتقای بصیرت سیاسی و دینی مدیران و فرماندهانی شد که در عرصه‌های گوناگون کاری نیز بیش از گذشته باید به این موضوع مجهز باشند.
در دفاع مقدس جوانان نقش بسيار فعال و چشمگير در فرماندهي جنگ بر عهده گرفته بودند فرماندهان مؤثر در سطوح بالاي فرماندهي دفاع مقدس نشان از حضور جوانان مؤمن دارد. مهمترين سرمايه يك كشور نيروي جوان آن كشور است كه با استعدادترين آنها در مدرسه و دانشگاه مشغول به تحصيل هستند. همينطور براي هر نظام و كشور مهم است كه اين طيف سني از جوانان كشورش با چه روحيه و فرهنگي بزرگ مي شوند. آنچه مسلم است اين است كه آشنايي و پذيرش فرهنگ دفاع مقدس ، فرهنگ جهاد مقاومت و ايثار از طرف جوانان مهم است.
باید اين فرهنگ جزء هويت جوانان شود و در رفتار، افكار و انديشه آنان متجلي شود. كشور ما به لحاظ منحصر بفرد بودنش از لحاظ آرماني و عقيدتي دشمنان زيادي داشته و در آينده هم خواهد داشت. نياز داريم جوان ما با اين فرهنگ عميقاً آشنا شود تا بتواند از انقلاب اسلامی و نظام جمهوري اسلامي به موقع دفاع نمايند. می‌توان با درس گرفتن از تجربه با ارزش دفاع مقدس، گفتمان‌سازی مدیریت جهادی و نیز تربیت نسل جدیدی از مدیران جوان جهادی را برای تحقق اهداف عالی انقلاب اسلامی مدنظر داشت.
در پایان اشارتی به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی در رابطه با مدیریت جهادی خالی از لطف نیست: « اگر مدیریت جهادی یا همان کار و تلاش با نیت الهی و مبتنی بر علم و درایت حاکم باشد، مشکلات کشور، در شرایط کنونی فشارهای خباثت‌آمیزِ قدرت‌های جهانی و در شرایط دیگر، قابل حل است و کشور حرکت رو به جلو را ادامه خواهد داد.»